Czym są brodawki?

Wywołuje je wirus (HPV czyli Human Papilloma Virus). Ma on wiele odmian a każda powoduje inny rodzaj brodawek. Jest to choroba wirusowa czyli zakaźna. Najczęściej można się zarazić brodawkami na basenie, siłowni, nosząc obuwie osoby chorej, nie przestrzegając zasad higieny. Brodawki najczęściej pojawiają się właśnie na dłoniach i stopach. Te na stopach są bardziej uciążliwe, bo bywają bolesne. Umiejscawiają się bowiem często koło paznokci, unosząc ich płytkę, co powoduje nieprzyjemne uczucie. Poza tym, jeśli wyrosną na podeszwie stopy, są urażane i ugniatane przy każdym kroku.

Brodawki pojawiające się na podeszwach stóp, często bywają mylone z odciskami a niewłaściwe leczenie przyczynia się do ich rozsiewania.

Typowa lokalizacja zmian:
Do typowej lokalizacji brodawek stóp należy podeszwa stopy, skóra palców, głównie wałów okołopaznokciowych oraz łożysko paznokcia, znajdujące się pod płytką paznokciową

Czynniki sprzyjające infekcji wirusowej stóp:

Najważniejszym czynnikiem predysponującym do zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego jest obniżona odporność organizmu, przemęczenie, przepracowanie, długotrwały stres, a nawet nieprawidłowa dieta. Najbardziej narażone na infekcję są dzieci i młodzież w okresie dojrzewania, korzystające z publicznych basenów. Rozpulchnienie warstwy rogowej podczas kąpieli zwiększa prawdopodobieństwo wnikania wirusa przez barierę naskórkową i zakażenie. Skłonność do nadpotliwości stóp oraz zaburzenia mikrokrążenia mogą spowodować szybszy rozwój zmian oraz trudności w skutecznym leczeniu. Infekcja rozwija się w ciągu kilku miesięcy, w miejscach przeciążanych, drażnionych, uciskanych i urażanych, gdzie łatwo dochodzi do drobnych skaleczeń oraz otarć. Przerwanie ciągłości naskórka jest otwartą drogą dla wirusa, który szybko zagnieżdża się i kolonizuje w nowym środowisku. Ze względu na dość długi okres wylęgania wirusa, zanim pojawią się zmiany skórne, chory może być źródłem infekcji.

Najczęstsze źródła zakażenia:

1. infekcja u członków rodziny
2. korzystanie z miejsc użytku publicznego, zwłaszcza z basenów, pryszniców, przebieralni, sauny, sal gimnastycznych i treningowych (największe ryzyko infekcji istnieje w przypadku chodzenia boso)
3. obuwie używane wcześniej przez inne osoby
4. samozakażenie.

Typy brodawek stóp:

Na stopach najczęściej występują następujące odmiany brodawek:
1. myrmecia (wywoływane przez HPV1)
2. mozaikowe (wywoływane przez HPV2)
3. wałów okołopaznokciowych (brodawka zwykła typu HPV1)

Charakterystyka brodawek wirusowych stóp typu myrmecia:

1. na ogół są to nieliczne, pojedyncze wykwity
2. przybierają postać grudek o kalafiorowatej, nierównej formie
3. w miejscu zmienionym chorobowo linie papilarne ulegają zanikowi
4. w centralnej części brodawki widoczne są czynne naczynka
krwionośne, które wyglądają jak maleńkie ciemne punkciki, ich obecność jest czynnikiem różnicującym brodawkę od odcisku lub modzela i odwrotnie
5. zmiany wnikają głęboko w skórę, wywołując odczyn zapalny i ból, silnie odczuwany podczas chodzenia, posiadają cieliste lub brunatne zabarwienie
6. na podeszwie stopy powierzchnia brodawek jest zazwyczaj zrogowaciała, dlatego są często mylone z odciskami
7. na początku infekcji zwykle pojawia się jedna pojedyncza brodawka, a następnie inne, określane jako jej satelity
8. zmiany skórne często ustępują samoistnie, pierwszym objawem ich zanikania jest brunatno-czarne zabarwienie
9. nawroty należą do rzadkości (w przeciwieństwie do innych typów brodawek), ponieważ zakażenie tym typem wirusa pozostawia trwałą odporność.

Charakterystyka brodawek wirusowych stóp typu mozaikowego:

1. są bardziej powierzchowne i liczne od myrmecia
2. na ogół mają rozległy i zlewny charakter, grupują się w kolonie
3. nie dają dolegliwości bólowych
4. jedna większa brodawka może być otoczona przez wiele mniejszych satelit
5. zakażenie brodawkami mozaikowymi ma zwykle przewlekły przebieg, ze skłonnością do nawracania, może być związane z obniżeniem odporności organizmu (np. u osób chorych na nowotwory, AIDS, po przeszczepach),  wykazuje też znaczną oporność na leczenie u osób z nadpotliwością stóp
6. przebycie infekcji nie daje trwałej odporności, a zmiany nie ustępują samoistnie.
Brodawki wirusowe przypaznokciowe:
W okolicy paznokci dochodzi najczęściej do zakażenia brodawką zwykłą (HPV1). Zmiany skórne zlokalizowane są głównie wzdłuż bocznych fałdów skórnych, rzadziej na tylnym wale paznokciowym (w pobliżu macierzy paznokcia). Mają wygląd hiperkeratotycznych grudek, z tendencją do zlewania i punktowymi zmianami krwotocznymi. Nie dają dolegliwości bólowych. W przypadku zakażenia łożyska, w początkowej fazie widoczne jest przebarwienie płytki, a następnie pojawiają się pod płytką bolesne zmiany o nierównej powierzchni. Są bolesne i wywołują onycholizę, czyli odwarstwienie paznokcia od łożyska. Mogą prowadzić do uszkodzenia macierzy i zaburzyć prawidłowy wzrost paznokcia. Dlatego konieczne jest jak najszybsze rozpoczęcie leczenia.

 

Jak zapobiegać powstawaniu kurzajek:

1. nie należy kupować ani korzystać z wcześniej używanych przez inne osoby butów
2. na basenie należy chodzić zawsze w klapkach, zarówno na płycie basenu, pod prysznicem i w przebieralni; wylęgarnię wirusów stanowią brodziki, przez które trzeba przejść wchodząc na pływalnię
3. nie należy korzystać z cudzych ręczników
4. w przypadku osób z osłabioną odpornością wirusową lepiej ograniczyć lub zrezygnować z korzystania z publicznego kąpieliska, do czasu poprawy stanu zdrowia
5. należy dbać o higienę osobistą
6. należy unikać skaleczeń i otarć skóry stóp
7. należy często oglądać stopy, w przypadku zaobserwowania wyżej opisanych zmian skorzystać z pomocy specjalisty
8. w przypadku stwierdzenia objawów infekcji stosować środki zapobiegające dalszemu rozprzestrzenianiu się wirusa (plastry, preparaty złuszczające, miejscowe leki)
9. należy dbać o utrzymanie prawidłowej masy ciała
10. należy unikać przemęczenia i stresu

Metody leczenia:

-laser CO2
-leczenie farmakologiczne (maści, płyny)
-krioterapia (wymrażanie azotem)
-elektokoagulacja